il mediterraneo

   Πρόκειται για τη μεσόγειο, το σπίτι μας. Ως Μεσόγειος είναι γνωστή από τα αρχαιότατα χρόνια μεγάλη κλειστή θάλασσα, που βρίσκεται ανάμεσα σε τρεις ηπείρους την Ευρώπη,την Ασία και την Αφρική. Στα δυτικά συνδέεται με τον Ατλαντικό Ωκεανό, δια του πορθμού του Γιβραλτάρ και στα ανατολικά με την Ερυθρά θάλασσα δια της διώρυγας του Σουέζ.

   "Πατρίδα" για πάνω από 600 εκ. κόσμο που κατοικούν στα πέριξ των ακτών της και άλλους τόσους τουρίστες που την επισκέπτονται κάθε χρόνο. Είναι όμως και σε βαθιά κρίση. 

   Πριν ξεσπάσει η κρίση χρέους στη Νότια Ευρώπη, είχαμε την εξέγερση του αραβικού τόξου της βόρειας Αφρικής. Αυτό ξεκίνησε από τη Τυνησία, μεταφέρθηκε στην Αλγερία και εξαπλώθηκε στις υπόλοιπες αραβικές χώρες του αφρικανικού βορρά. Ήταν βίαιη προσαρμογή, έγινε με πολλή αιματοχυσία αν θυμάστε τη πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου, τη Λιβύη του πρώην δικτάτορα Καντάφι και συνεχίζεται ακόμα και σήμερα στη Συρία.

   Οι βασικός λόγος ήταν η πείνα του κόσμου λόγω της αύξησης της τιμής του ψωμιού. Πίσω από αυτή την αύξηση βρίσκονται άλλοι τρεις λόγοι. Η απότομη αστικοποίηση του αραβικού πληθυσμού σε βάρος της υπαίθρου και συνεπώς της καλλιέργειας, η αύξηση των τιμών του σιταριού που αναγκάστηκαν να εισάγουν και του πετρελαίου που επηρεάζει τόσο τη παραγωγή όσο και τη διανομή.

   Το κλειδί ήταν η Αίγυπτος. Ο πρώην πρόεδρος της, Χόσνευ Μουμπάρακ ότι και να ήταν σαν πολιτικός, είχε ένα ρόλο κλειδί. Ήταν αυτός που κρατούσε τις ισορροπίες με το Ισραήλ στη περιοχή, τόσο ως αρχηγός κράτους όσο και σαν ισλαμικός ηγέτης της ευρύτερης περιοχής. Και οι ισορροπίες άλλαξαν.

   Το ρόλο αυτό πάει να πάρει (πολύ έξυπνα) η Τουρκία. Ειδικά με την τωρινή κατάσταση την ΕΕ, περισσότερο την ενδιαφέρει να εδραιοποιηθεί στην ανατολική μεσόγειο παρά να παρακολουθεί στο eurogroup να ψηφίζονται δάνεια επί δανείων για τις χώρες του νότου. Οι κυβερνήσεις που προκύπτουν μετά από εκλογές στον αραβικό κόσμο είναι φιλοϊσλαμικές - θεοκρατικές. 

   Και το σημαντικότερο, είναι στη φάση ανόδου του οικονομικού της κύκλου, όταν όλοι οι άλλοι τριγύρω στη μεσόγειο είναι σε ύφεση. Το παιχνίδι έχει μόλις ξεκινήσει. Μία πολύ πλούσια (όπως αποδεικνύεται) σε κοιτάσματα θάλασσα, θα προσπαθήσει σίγουρα να έχει το δικό της κομμάτι στη πίτα.

   Η πρόβλεψη λέει ότι θα έχουμε πόλωση των χωρών ανάμεσα στη διαμάχη Τουρκίας - Ισραήλ. Και από αυτό το δίπολο θα κριθούν πολλά. Αυτό φαίνεται από δυο κυρίως λόγους:

1. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοινώνει ότι προχωρεί σε «οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας» με το ψευδοκράτος και κλείνει συμφωνία με την Αίγυπτο για διενέργεια ερευνών στη Μεσόγειο

2. Όπως είχε δηλώσει ο Ερντογάν το περασμένο Οκτώβρη, το «Ισραήλ δεν θα κάνει πια ότι θέλει στην Ανατολική Μεσόγειο», απειλώντας ότι πλέον θα έχει να αντιμετωπίσει την «αποφασιστικότητα» της Τουρκίας.

   Για άλλη μία φορά στο παιχνίδι αυτό είμαστε τελείως αμέτοχοι ως έθνος χάνοντας ιστορική ευκαιρία να εδραιωθούμε εμπορικά και ενεργειακά στις γείτονες χώρες της Μεσογείου. Εύχομαι άλλη μία φορά να μη ξυπνήσουμε αργά. Κάποιοι δε κοιμούνται καθόλου, ο λόγος για τη Noble Energy που όπως θα δείτε και στον ιστοχώρο της, έχει την ανατολική μεσόγειο σε core operation!

Μποζόνιο, όπως λέμε κρίση!

   Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η "ανακάλυψη του αιώνα". Ασφαλώς μιλάω για το μποζόνιο του Χίγκς, το σωματίδιο που ανακαλύφθηκε τις τελευταίες μέρες στο CERN και που όλος ο κόσμος μιλάει γι' αυτό τονίζοντας πόσο θα αλλάξει τη ζωή μας. Κανένας μα κανένας όμως δε λέει με ποιο τρόπο. Παράξενο ε;

   Και εδώ παρατηρούμε την ομοιότητα με τη κρίση, τρομερή όμως. Όλοι μιλάνε γι' αυτή εδώ και χρόνια, όπως και στο σωματίδιο. Έχουμε ακούσει για ανακεφαλαιοποιήσεις, κουρέματα χρέους, spreads, ομόλογα, CDS, CFD, κεντρικές τράπεζες, Ελλάδα με ή χωρίς Ευρώ... πραγματικά ένας ατελείωτος κατάλογος χωρίς κανένας να μας πει με σιγουριά πως και αν έχουμε σωθεί από τη χρεοκοπία. Έτσι τόσο το μποζόνιο όσο και η κρίση ορίζονται πολύ δύσκολα και φαίνονται μόνο αφού έχουν ήδη συμβεί. 

   Η επιστήμη και η οικονομία μοιάζουν πολύ τελικά. Στα μοντέλα που βασίζονται, επιστημονικά ή οικονομετρικά προσπαθούν να προβλέψουν διάφορα φυσικά φαινόμενα τα μεν και τάσεις της οικονομίας τα δε.  Οι "ειδικοί" φτιάχνουν σενάρια για την επόμενη μέρα, μετά άλλες θεωρίες και πολύ περισσότερα σενάρια.

   Η πολυπλοκότητα και η πολυδιάσταση των φαινομένων είναι που μετατρέπει τις γραμμικές προβλέψεις σε δυναμικές. Δυναμική είναι μια συμπεριφορά η οποία δε μπορεί να προβλεφθεί από μια προγενέστερη της. Γραμμική είναι αυτή που για κάθε συγκεκριμένη αιτία θα υπάρχει και ένα ορισμένο αποτέλεσμα. Και το μυαλό μας έχει μάθει να σκέφτεται γραμμικά.

   Και δύσκολα θα αλλάξει τρόπο σκέψης. Είναι πραγματικά απίθανη ομοιότητα. Όπως το "σωματίδιο του Θεού" έχει ξεσηκώσει ήδη αντιδράσεις στους κόλπους των εκκλησιών και όχι μόνο, έτσι και η οικονομική κρίση, η οποία ήρθε για να μας ξεβολέψει αλλάζοντας μας τη ζωή οφείλεται σε "παγκόσμιες συνωμοσίες". Γιατί ότι δε μπορούμε εύκολα να το ορίσουμε πρέπει να υπάρχει κάτι μυστικιστικό από πίσω, ποτέ δε φταίμε εμείς για τίποτα.

   Είναι τραγικό αλλά όσο θα υπάρχουν τέτοιες συμπεριφορές δε πρόκειται να δούμε ποτέ το πραγματικό πρόβλημα, τόσο ατομικά όσο και ως σύνολο. Κάποιος πολύ μεγάλος είχε πει κάποτε "Κοιτάμε πάντα αλλά ποτέ δε βλέπουμε". Τα σχόλια δικά σας.

   

Ευρώπη, μέσα ή έξω;

   Αναρωτιέστε αν είμαστε η μοναδική χώρα που ζούμε στο μεταίχμιο μεταξύ Ευρώ και δραχμής; Ευρωπαϊκής Ένωσης και Βαλκανίων; Παγκοσμιοποίησης ή ανατολικής μεσογείου; Καλώς ορίσατε στη νέα τάξη πραγμάτων.

   Η κρίση θα αλλάξει ριζικά το χάρτη της Ευρώπης και όχι μόνο. Τα τελευταία δυο χρόνια όλο το αραβικό τόξο της μεσογείου είναι σε αναβρασμό. Για άλλους λόγους που θα τους αναφέρουμε σε ξεχωριστό άρθρο "χρεοκόπησαν" και αυτοί.

   Πολλές χώρες, βλέποντας 7 από τις 17 του Ευρώ να έχουν οικονομικό πρόβλημα, σκέφτονται να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο λόγος για τη Μεγάλη Βρετανία, δείτε το δημοσίευμα της daily telegraph. Και οι Βρετανοί θα πληρώσουν τη κρίση διπλά. Ως μέλος της ΕΕ με εισφορές και ως μέλος του Σένγκεν θα είναι ο τελικός προορισμός πολλών χιλιάδων οικονομικών μεταναστών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

   Σίγουρα και άλλες χώρες θα έχουν σκεφτεί αυτές τις επιλογές. Θυμάστε τη Σουηδία που το 2003  σε δημοψήφισμα είπε ΟΧΙ στο  Ευρώ και η συμμετοχή της στο κοινό νόμισμα "μετατίθεται" για το μέλλον . 

   Τα χει φέρει όμως έτσι και η τύχη που είναι δύσκολο για μια Ευρωπαϊκή χώρα, είτε λέγεται Βρετανία ή Γερμανία (πόσο μάλλον για τις μικρότερες) να ανταγωνιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο Ρωσία, Ινδία, Βραζιλία και Κίνα από μόνη της. Τα πλεονάσματα από το εμπορικό τους ισοζύγιο εντός της Ένωσης αντισταθμίζουν απώλειες εκτός. 

   Και το χειρότερο όλων. Δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται τραγικά, μοιραία για όσους την αγνοούν και ειρωνικά για όσους νομίζουν πως τη γράφουν. Στο τέλος κάθε προσπάθειας παγκοσμιοποίησης, έπεται πάντα ένας πόλεμος. Και φυσικά δεν αναφέρομαι σε κανόνια και F16 αλλά σε οικονομικό πόλεμο.

   Βρισκόμαστε στη μέση ενός οικονομικού πολέμου. Περνάμε δύσκολα, τόσο εμείς ως χώρα όσο και όλος ο ευρωπαϊκός νότος. Ο βορράς από την άλλη μεριά, όσο και να μη θέλουν να το παραδεχτούν, έχει γεμίσει με ομόλογα νοτίων χωρών που δεν αξίζουν τίποτα. Ζημιωμένη είναι άλλη μία φορά η Ευρώπη.

   Για το λόγο αυτό πρέπει οι χώρες να επιλέξουν: Σύγκλιση σε ένα κράτος τύπου Ηνωμένων Πολιτειών ή πολυδιάσπαση σε διαφορετικά γεωγραφικά μπλοκ, με κοινωνικοπολιτικά και οικονομικά κριτήρια. 

Μία σταγόνα... Γκάντι

Σήμερα θα αναρτήσουμε τα 7 αμαρτήματα του κόσμου, σύμφωνα πάντα με τον πασίγνωστο Ινδό πολιτικό, Μαχάτμα Γκάντι. Πάμε λοιπόν

1. Πλούτος δίχως μόχθο

2. Ηδονή χωρίς συνείδηση

3. Γνώση δίχως χαρακτήρα

4. Εμπόριο δίχως ηθική

5. Επιστήμη δίχως ανθρωπιά

6. Λατρεία δίχως θυσία

7. Πολιτική δίχως αρχές

Το τελευταίο αμάρτημα μαζί με το 1 και το 4, είναι η πηγή των κακών για τη ταλαιπωρημένη χώρα μας. Αν πρόσθετα ένα όγδοο θα ήταν... Έθνος δίχως συμβιβασμούς, γιατί αυτό γίνεται. Όλοι θέλουν για τον εαυτό τους όλη τη πίτα, δίχως να μείνει κάτι έστω για τα παιδιά τους.

Μας απέμεινε ο Πίου!

   Είναι η νέα διαφήμιση της wind. Όλοι την είδαμε, κρυφογελάσαμε με ένα σωρό εξαπατημένες φάτσες που στη πρώτη είδηση ενός ονόματος "φούσκα" που τρέφει για λίγο ακόμα τα όνειρα και τις ελπίδες τους. Περισσότερο γελάσαμε με αυτόν που τους την έστησε, τον "αγαπούλα"... Σας θυμίζει κάτι η όλη ιστορία;

     Είναι ότι μας έχει απομείνει σε αυτή τη χώρα του βαλκανικού Νότου. Θέλουμε με κάποιο μαγικό πάντα τρόπο και χωρίς να ξεβολευτούμε ποτέ όλα να είναι καλά. Χωρίς όμως να ιδρώσουμε. Φυσικά δε θα κάτσουμε ποτέ να ψάξουμε αν τα νούμερα βγαίνουν και λεφτά υπάρχουν ή όχι... απλά λεφτά υπάρχουν.

   Πρόκειται για το φαινόμενο της γνωστικής δυσαρμονίας, δηλαδή όταν όλα πάνε ενάντια σε αυτό που θέλουμε, ψάχνουμε για ένα γεγονός, μία θετική είδηση που να το ανατρέπει και να μας καθησυχάζει. Αυτό είναι και το μεγάλο όπλο των δημαγωγών, ξέρουμε ότι ποτέ δε θα ψάξουμε. Έτσι, όλες οι "αγαπούλες" γίνονται η φούσκα της εποχής μας.

   Τι θα γίνει όμως όταν ο Πίου βγει να παίξει ενώπιον όλων; είναι αντίστοιχα η στιγμή που το διάσημο "λεφτά υπάρχουν" καταρρέει!  Για το λόγο αυτό και για να σταματήσει η κατρακύλα σε αυτή τη χώρα, πριν επενδύσσουμε σε φωτοβολταϊκά πρέπει να επενδύσουμε σε φυλακές. Όταν όλες οι "αγαπούλες" μπούνε στο κελί τους θα απελευθερωθούμε από τους πλανόδιους μάγους και θα πάμε μπροστά.